Powstania narodowe w XIX wieku, w których Polakom przyszło zbrojnie walczyć i przelewać krew o powrót kraju nad Wisłą na mapę Europy, były świadectwem determinacji wobec przeważających militarnie i liczebnie wrogich armii. Miłość do ziemi ojczystej, za którą trzeba było oddać swoje życie, ujawniała się w czasie dwóch wojen w XX wieku i po zakończeniu tej drugiej w 1945 r., gdy patrioci walczyli nadal o uniezależnienie się od sowieckiego zniewolenia i odzyskania dla narodu polskiego pełnej suwerenności, ,,aby Polska była Polską’’ .
,,Naród, który nie szanuje swej przeszłości nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości‘’. Słowa wypowiedziane przez marszałka Józefa Piłsudskiego są aktualne do dzisiaj. Patriotyzm w XXI wieku przejawia się w szacunku i przywiązaniu do ojczystej ziemi przede wszystkim w odniesieniu do znajomości ojczystej historii, kultywowania narodowych tradycji, poszanowania symboli narodowych. Wychowanie młodego pokolenia w duchu takich narodowych wartości jest szczególnie ważnym zadaniem dla współczesnej szkoły. Okazją sprzyjającą do przypomnienia bardzo ważnego wydarzenia z historii naszego państwa była 232. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
Z tej okazji 27 kwietnia br. w hali widowiskowo-sportowej naszej szkoły odbyła się uroczysta akademia. Na zaproszenie organizatorów odpowiedzieli następujący goście: Pan Leszek Juda - Burmistrz Miasta i Gminy Oleśnica, Pani Krystyna Bator - Przewodnicząca Rady Miejskiej Oleśnica, Pani Beata Brykowska - Dyrektor Gminnej Biblioteki Publicznej w Oleśnicy, Pani Joanna Pietras - Dyrektor Miejsko-Gminnego Centrum Kultury w Oleśnicy, Pan Krzysztof Jaskóła – Przewodniczący Rady Rodziców Publicznej Szkoły Podstawowej w Oleśnicy. Swą obecnością sprawili nam również radość przybyli na tę uroczystość: Rodzice, Grono Pedagogiczne, Pracownicy Szkoły, a przede wszystkim Uczniowie.
Szkolne przedstawienie patriotyczne rozpoczęło się o godzinie 10.00 wkroczeniem pocztu sztandarowego wprowadzającego sztandar Publicznej Szkoły Podstawowej imienia Stefana Żeromskiego w Oleśnicy i odśpiewaniem hymnu państwowego.
„Nadziei uczą ci, co na stos
Umieli rzucić swój życia los.
Za ojców groby, za Trzeci Maj,
Jest takie miejsce, taki kraj”.
To fragment tekstu patriotycznej piosenki śpiewanej przez uczennicę Alicję Strzelecką. Na tle okolicznościowej dekoracji nawiązującej do historycznego wydarzenia i symbolicznie do barw narodowych (biało-czerwone motyle) uczniowie naszej szkoły przedstawili montaż słowno-muzyczny z elementami scenek historycznych oddających klimat, nastroje i zachowania postaci podczas tamtego majowego dnia z 1791 r.
Uczennica Milena Guz wprowadziła publiczność w wiosenną aurę. Recytując liryczne strofy, przedstawiła personifikację maja - tego najpiękniejszego miesiąca roku. Narratorzy - Maja Karczyńska i Mateusz Dudek - przybliżyli nam historyczne tło czasów, w jakich znajdowała się Rzeczpospolita w drugiej połowie XVIII wieku. Dzięki temu łatwiej było zrozumieć (zwłaszcza dzieciom z klas I-III) niektóre fakty historyczne. W tym miejscu wypada docenić również tych najmłodszych naszych recytatorów: Kacpra Wieczorka z klasy I a oraz Natalię Guz i Pawła Osypowicza z klasy II b, którzy bardzo ekspresyjnie starali się oddawać swoimi słowami, śpiewem, gestami powierzone im role.
Zainteresowanie publiczności na szkolnym spektaklu wzbudziło pojawienie się aktorów ubranych w stroje uszyte na wzór ubiorów z końca XVIII wieku. Uczennice: Wiktoria Lech, Nadia Płatek, Nikola Radzik, Aleksandra Wawrzkiewicz, Maja Wróbel, Magdalena Peroń pięknie prezentowały się w długich sukniach jako mieszkanki (szlachcianki i mieszczanki) osiemnastowiecznej Warszawy. Cztery z wymienionych wyżej dziewcząt zaprezentowały portrety polskich literatów i publicystów zaangażowanych w służbę dobru Ojczyzny: Juliana Ursyna Niemcewicza, Ignacego Krasickiego, Hugona Kołłątaja, Stanisława Staszica.
Jakub Wieczorek wcielił się w postać króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Korona z „drogocennymi kamieniami” ozdabiała głowę ostatniego polskiego władcy. Purpurowy kontusz obszyty złotą taśmą okrywał jego postać, co dodawało dostojeństwa właściwego monarsze.
Karol Ratusznik doskonale prezentował się jako Stanisław Małachowski - marszałek Sejmu Czteroletniego (Wielkiego). Jego wygląd przykuwał uwagę widzów. Strój, peruka, a nawet zwój (regulowany rolkami), na którym był spisany tekst postanowień sejmowych, jeszcze bardziej wprowadzały w klimat epoki oświecenia. Towarzystwo dwóch szlachciców: Bartosza Belzyta i Filipa Skiby – również w strojach na wzór osiemnastowiecznych – współgrało z charakterem odtwarzanych scenek historycznych.
Duże zainteresowanie widzów wzbudził również dobosz - Antoś Skiba, uczeń klasy drugiej.
Pięknie (zwłaszcza kolorystycznie) prezentował się w swoim stroju, towarzysząc marszałkowi.
Wyżej wymienieni aktorzy brali udział krótkich scenkach historycznych stanowiących odtworzenie najważniejszego wydarzenia końca XVIII wieku - uchwalenia Ustawy Rządowej z dnia 3 Maja 1791 roku. Przemowa marszałka Małachowskiego (Karola Ratusznika), okrzyki tłumu wiwatującego na cześć króla i uchwalonej konstytucji, odczytanie najważniejszych postanowień sejmowych przez marszałka (przerywanych dźwiękami bębna, w którego pałeczkami uderzał dobosz) oddawały radosny nastrój panujący w stolicy. Cisza, która zapanowała po tej euforii, związana była z pojawieniem się króla (Jakuba Wieczorka), który podniósłszy palce do góry, składał uroczystą przysięgę:
„W imię Boga w Trójcy Jedynego, ja Stanisław August Poniatowski, z woli Bożej Łaski i woli narodu Król Polski, wraz z wszystkimi stanami dla dobra ludzi, ich wolności, dla ocalenia Ojczyzny naszej i jej granic niniejszą konstytucję uchwalamy i tę całkowicie za świętą, za niewzruszoną deklarujemy”.
Przysięga została złożona na powiększoną do dosyć dużych rozmiarów, wydrukowaną, oprawioną w białe ramy kopię strony tytułowej Ustawy Rządowej z 3 maja 1791. Znów rozległy się wiwaty warszawskiego tłumu, który potem odśpiewał pieśń pt. „Witaj, majowa jutrzenko”. Chórowi na akordeonie akompaniował Antoni Skórski - uczeń klasy ósmej. Dźwięki rozlegały się we wnętrzu hali widowiskowo-sportowej i po szkolnych korytarzach.
Aniela Pałys kontynuowała wątki patriotyczne w muzyce, grając na gitarze i śpiewając piosenkę pt. „Orle Biały”. Słowa utworu nawiązywały do jednego z symboli narodowych – godła i metaforycznego rozwinięcia skrzydeł przez królewskiego ptaka nad ojczystą ziemią. Mieliśmy również przyjemność posłuchać piosenki pt. „Jak długo w sercach naszych” w wykonaniu Antoniny Żmudzińskiej. Słowa tego utworu mocno akcentowały wiarę w niezłomną postawę narodu polskiego w utrzymaniu swej suwerenności, gdy ona będzie zagrożona:
„Zwycięży Orzeł Biały,
Zwycięży polski lud”.
Magdalena Bryk poetyckim tekstem dokonała swoistego podsumowania prezentowanych na szkolnej uroczystości treści:
„Dziś narodowe obchodzimy święto,
Dzień ogłoszenia ustaw przesławnych.
Prowadź dalej pracę poczętą
Na wzór tych przodków, praojców dawnych.
Na wzór ich swym życiem świadczyć będziemy,
Że Polska nie zginęła, że żyje!
O zgodę i szczęście walczyć pragniemy,
Niech dzwon wolności zawsze nam bije!”
Alicja Chrzanowska zakończyła szkolną akademię pięknym wykonaniem utworu pt. „Wolność”, który niegdyś śpiewał niezapomniany Marek Grechuta. Była to muzyczna refleksja nad sensem i znaczeniem tak ważnej, choć nie zawsze docenianej, wartości w życiu człowieka.
Gromkie brawa były nagrodą dla dzieci i młodzieży biorącej udział w tej patriotycznej trzeciomajowej uroczystości. Dyrektor szkoły - Pan Piotr Strzelecki podziękował wszystkim osobom przybyłym na tę szkolną uroczystość. Ciepłe słowa skierował również pod adresem uczniów biorących udział w akademii oraz organizatorek trzeciomajowego przedstawienia – Pań: Urszuli Cichoń, Małgorzaty Szkwarek i Barbary Dyrdół. Pan dyrektor podkreślił znaczenie Ustawy Rządowej z dnia 3 Maja 1791 r. dla narodu polskiego, kładąc nacisk, iż była to pierwsza konstytucja w Europie i druga na świecie.
Następnie głos zabrał Burmistrz Miasta i Gminy Oleśnica - Pan Leszek Juda, który również pogratulował dzieciom i młodzieży udanego występu, ciesząc się, że młode pokolenie, kontynuuje tradycje patriotyczne, umacniając poczucie swej tożsamości narodowej. Pamiętając o historycznym „wczoraj”, uczniowie polskiej szkoły kształtują swoje „dziś” i „jutro” jako wolni obywatele Rzeczypospolitej Polskiej. Temu miała służyć ta „lekcja historii w pigułce”, którą mieliśmy okazję wysłuchać i obejrzeć.
Na tym zakończono szkolną trzeciomajową uroczystość.
Tekst: Barbara Dyrdół
